na kupie
  • Kup i Kały
    4.09.2002
    4.09.2002
    Witam Państwa. Na Opolszczyźnie jest niewielka wieś o nazwie Kup. Jak ją odmieniać? Również w województwie opolskim jest miejscowość Kały. Skąd ta nazwa – frapuje mnie to bardzo.
    Pozdrawiam.
  • Nazwa Kup
    15.10.2019
    15.10.2019
    Szanowni Państwo!
    Jakiś czas temu dr Grzenia przekonywał, że nazwę Kup należy odmieniać: Kupa, Kupowi, Kupem (i rzeczywiście taka odmiana się nasuwa). Zupełnie przeczy temu jednak zwyczaj językowy, zgodnie z którym mieszkańcy Kup i okolic tej nazwy nie odmieniają. Mamy także na gruncie oficjalnym Szpital w Kup, OSP w Kup, czytamy w gazecie, że mieszkańcy Kup wybrali sołtysa… Czy w związku z tym odpowiedzi nie należałoby zweryfikować? Pozdrawiam serdecznie
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • przecinek a powtórzone spójniki
    11.10.2011
    11.10.2011
    Witam,
    mam pytanie dotyczące spójników rozłącznych albo/lub/czy. Zasada mówi, że w wypadku, kiedy są one powtórzone i wprowadzają elementy równorzędne w zdaniu, należy stawiać przed nimi przecinek, np.: „Kup kawę albo herbatę, albo kakao”. A co w wypadku zdań o podobnej konstrukcji, ale takich, w których spójniki się różnicuje? Na przykład: „Kup kawę lub herbatę(,) albo kakao”. Czy po herbatę powinien być przecinek?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • Toż podoba się dla niej ta odpowiedź!
    25.06.2010
    25.06.2010
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące formy dla. Pochodzę z Podlasia i u nas przyjęło się mówienie dla Pawła zamiast Pawłowi. Czy takie określenie jest dopuszczalne? Kiedy możemy używać dla a kiedy nie?
    Przypomniało mi się jeszcze, że chciałam zapytać o toż. Też u nas charakterystyczne, np. „Toż Ci mówiłam’’. Czy takie słowo istnieje?
  • porobić się
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego żaden SJP nie rejestruje porobić się w znaczeniu – przepraszam za cytat – „posrać się wulg. «wypróżnić się mimowolnie»”. Jest ono powszechnie używane, przynajmniej na Podkarpaciu (np. na spotkaniu w przedszkolu panie informowały, aby dzieciom dawać rzeczy na zmianę na wypadek, gdyby się porobiły).
    To samo znaczenie tutaj: http://www.dsh.waw.pl/zon/index.php?page=persons&id=548. Używać? Czym zastąpić? „Zrobiło kupę w majtki” brzmi wręcz niegrzecznie!
    Z Poważaniem
    J.W.
  • Ile owoców mam kupić? 

    29.01.2021
    29.01.2021

    Dzień dobry, 

    gdy ktoś mówi: Widziałem sto kobiet i mężczyzn albo: Kup dziesięć jabłek i gruszek, to czy ma na myśli pięćdziesiąt kobiet i tylne samo mężczyzn, czy sto kobiet i sto mężczyzn? Podobnie z owocami. Jak to można rozumieć? Czy obydwie interpretacje zdania są poprawne? Czy tak po prostu nie należy mówić? 


    Dziękuję.

  • Neologizm przymroczony

    12.05.2024
    12.05.2024

    Dobry wieczór.

    Słowo przymroczony w słownikach zdaje się nie występować. Czy jego użycie w tekstach publikowanych jest zatem poprawne? Intuicja podpowiada, że jego znaczenie byłoby podobne jak zamroczony, tylko że w mniejszym stopniu (analogicznie jak np. przymrużone – zmrużone [oczy]). Wydaje się, że przymroczony może być np. umysł (z braku snu), oczy (od dużego ciężaru), sportowiec (od wysiłku), pokój (od braku światła), świat, dusza czy serce (od zła).

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dużo światła

    PZ

  • Słuchajcie Państwo…
    6.09.2002
    6.09.2002
    Szanowni Państwo,
    Przeczytałam odpowiedź eksperta dotyczącą poprawności zwrotów typu: „Znajdziecie Państwo…”, „Pozwólcie Państwo…”, „Byliście Państwo…” etc. – i niestety nie czuję się usatysfakcjonowana. Po pierwsze, jest to analogiczne do „Kup pan cegłę” czy „Weź pan tę rękę”, czyli do zwrotów, no cóż, lumpenproletariackich. Po drugie – do „Pozwólcie (bądźcie, byliście etc.) towarzysze…”, czyli trąci stylem minionej epoki. Po trzecie, powstaje tu jeszcze problem interpunkcyjny – zgodnie z zasadą powinno się chyba rzeczownik w wołaczu wydzielić przecinkami („Możecie, państwo, zakupić ten artykuł w cenie promocyjnej” – brr…)?
    Bardzo proszę, by _zechcieli_ Państwo choć częściowo się ze mną zgodzić;-)

    Serdecznie pozdrawiam
    Olga Klecel
  • Tyleż, ile – czy: tyleż, co
    31.05.2016
    31.05.2016
    Szanowni Państwo,
    słowniki poprawnej polszczyzny wyraźnie mówią, że poprawna jest wyłącznie konstrukcja nie tyle…, ile…, natomiast nie tyle…, co… jest błędna. Czy dobrze rozumiem, że chodzi jedynie o formy przeczące i w związku z tym konstrukcja tyleż…, co… w zdaniach twierdzących jest poprawna i nie wymaga zmiany na tyleż…, ile…?

    Z poważaniem
    Gabriela Niemiec
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego